Ortodonti

Ortodonti anabilim dalı, dişlerin diş kemikleri (alveolar kretler) üzerinde düzgün şekilde yerleşmesi ve yüz düzensizliklerinin teşhis ve tedavisi ile ilgilenen Diş Hekimliğinin bir uzmanlık dalıdır.
Ortodonti, dişler ve çenenin normal yapısı ve gelişimi, meydana gelen bozukluklar ve bu bozuklukların tedavisi ile ilgilenen dişhekimliği dalıdır. Dişhekimi olarak amacımız sizi en güzel ve en sağlıklı gülümsemeye kavuşturmaktır. Ortodonti tedavisi sizi daha güzel bir gülümsemeye kavuşturur. Bununla birlikte, ortodonti tedavisi dişlerin birbirleriyle ilişkilerini düzelterek daha iyi fonksiyon gören dişlere ve çene eklemine sahip olmanızı sağlar
.
ORTODONTİNİN KAPSAMI
Ortodonti tedavisi süt dişleri döneminde uygulanarak, bu dönemde görülen parmak emme, dudak yeme gibi alışkanlıklara bağlı olarak ortaya çıkan sorunlar ortadan kaldırılır. Ortodonti tedavisi ile çenenin iskelet yapısında kalıcı bir bozukluk meydana gelmesi engellenmiş olur.
Karışık dişlenme dönemi de ortodontinin kapsamındadır. Bu dönemde hem süt dişleri hem de kalıcı dişler ağızda bulunur. Süt dişlerinin erken kaybedilmesi ve alttan gelen sürekli dişe rehberlik edememesi durumunda yer darlıkları ortaya çıkar. Ortodonti bu yer darlıklarının giderilmesi ile ilgilenir. Aynı zamanda bu dönemde çene gelişimleri devam etmektedir. Alt ve üst çene gelişiminin birbiriyle uyumlu olarak meydana gelmemesi sonucunda ortaya çıkan çenelerarası uyumsuzluk da ortodontinin kapsamındadır.
Kalıcı dişler döneminde ortodonti diş dizilerindeki bozuklukların düzeltilmesi ile ilgilenir.
Dişeti hastalıklarına bağlı olarak meydana gelen düzensizliklerin tedavisi ve doğuştan eksik olan veya sonradan kaybedilen dişlere bağlı olarak ortaya çıkan düzensizliklerin tedavisi de ortodontinin kapsamına girer.

ORTODONTİK PROBLEMLERİN SEBEPLERİ NELERDİR?
Ortodontik problemlerin sebepleri kalıtımsal veya sonradan kazanılmış olabilir. Uzun süre emzik ve biberon kullanılması, parmak emme ve dudak ısırma gibi alışkanlıklar ortodontik bozukluklara neden olur.

ORTODONTİSTE NE ZAMAN GİTMEK GEREKİR?
Çene kemiklerine ait bozuklukların oldukça erken yaşta ortodonti tedavisi ile düzeltilmesi gerekirken, sadece dişlerin düzensizlik gösterdiği durumlarda ortodonti tedavisi için zaman vardır. Yetişkinler her yaşta ortodonti uzmanına başvurabilir. Ancak artan yaş ortodonti tedavisinin süresini uzatır. Erken yaşlarda ortodonti uzmanına gidilmesi hemen tedaviye başlanacağı anlamını taşımaz. Çocuk ortodonti uzmanının kontrolünde olursa, potansiyel bir ortodontik problem kontrol altında tutulmuş olur. Böylece, ortodonti uzmanı en uygun zamanda müdahale edebilir.

ORTODONTİK TEDAVİ İÇİN YAŞ SINIRI VAR MIDIR?
Sadece dişleri kapsayan ortodontik bozuklukların düzeltilmesinde yaş sorun değildir. 7 den 70 e her yaşta ortodonti tedavisi uygulanabilir yeter ki dişlerve dişetleri sağlıklı olsun. Ancak, yaş arttıkça ortodonti tedavisinin süresinin arttığı düşünülmektedir. Eğer bireyin kemik yapısında bir bozukluk söz konusuysa yaş önemlidir; ergenlik çağına kadar ortodonti tedavisi uygulanmalıdır. Çünkü çene gelişimleri tamamlandıktan sonra kemik gelişimine müdahale etmek mümkün değildir. Bu nedenle çene kemiklerini ilgilendiren ortodontik bozukluklar, ileri yaşlarda ancak ameliyatla düzeltilebilir.

ORTODONTİK TEDAVİ NASIL UYGULANIR?
Ortodontik tedavi uygulanma şekline göre sabit ve hareketli ortodonti tedavisi olarak ikiye ayrılır:
Sabit ortodonti tedavisi adından da anlaşılacağı gibi hastanın çıkartamayacağı sabit apareylerin kullanıldığı ortodonti tedavisidir. Sabit ortodonti tedavisinde dişler üzerine braket olarak adlandırılan oluklu bir metal (günümüzde porselen braketler de kullanılmaktadır) yapıştırılır. Bu oluktan bir tel geçer. 4-6 hafta aralıklarla bu tel değiştirilir.
Hareketli ortodonti tedavisi hastanın kendisinin takıp çıkartabileceği apareylerin kullanıldığı ortodonti tedavisidir.
Hareketli ortodonti tedavisi daha çok 6-12 yaş arası çocuklarda uygulanır. Bazı durumlarda hem sabit hem hareketli her iki ortodonti tedavi şeklinin de uygulanması gerekebilir.

ORTODONTİK TEDAVİ NASIL ETKİ GÖSTERİR?
Ortodonti tedavisi ile gelişim döneminde çene kemiğine kuvvet uygulanarak gelişim yönlendirilebilir, arttırılabilir veya azaltılabilir. Aynı şekilde dişlere de kuvvet uygulanarak, ortodonti tedaisi ile yerleri ve pozisyonları değiştirilebilir. Ortodonti tedavisi sırasında kullanılan sabit ve hareketli apareyler, dişlere ve çene kemiklerine kuvvet uygulayarak etki gösterir.

ORTODONTİK TEDAVİ NE KADAR SÜRER?
Ortodonti tedavisinin süresi pekçok faktöre bağlıdır. Ancak ortodonti tedavisinde süreyi etkileyen en önemli faktör, ortodontik sorunun şiddetidir. Dişhekimliğinde uygulanan diğer tedavilerle kıyaslandığında, ortodonti tedavisi uzun bir süreci kapsar. Bu nedenle, orotodonti tedavisinin en kısa sürede tamamlanabilmesi için, ortodontistinizin uyarılarını dikkate almalı ve randevularınızı aksatmamalısınız.

ORTODONTİK TEDAVİNİN FAYDALARI NELERDİR?
Dişlerinizde çapraşıklık olduğunda temizlenmeleri zorlaşır. Bu nedenle çürük ve dişeti hastalığı oluşumu riski artar. Ortodonti tedavisi bu riski ortadan kaldırır.
Alt ve üst dişler kapanış esnasında birbiriyle kenetlenir. Ancak çapraşıklık mevcutsa, bazı dişler diğerlerine göre daha önce temas eder ve çok daha fazla kuvvete maruz kalır. Bu kuvvete bağlı olarak, dişlerde ve çene ekleminde problemler görülebilir. Ortodonti tedavisi ile bu problemlerin meydana gelmesi engellenmiş olur.

ORODONTİK TEDAVİNİN ZORLUKLARI NELERDİR?
Ortodonti tedavisi sırasında daha önce yaptığınız herşeyi yapabilirsiniz. Sadece ortodonti tedavisi uygulanırken sakız, asitli içecekler ve sert besinler ortodontik apareylere zarar verebileceği için, yiyecekler konusunda kısıtlamalar söz konusudur. Ayrıca, ortodonti tedavisi uzun bir süreci içerdiğinden randevuların aksatılmaması gerekir.

OROTODONTİK APAREYLERİN DIŞARIDAN BAKILDIĞINDA DAHA AZ FARKEDİLMESİ MÜMKÜN MÜDÜR?
Dişhekimliği teknolojisinde yaşanan gelişmeler sonucunda, günümüzde ortodonti tedavisinde dışarıdan bakıldığında daha az farkedilen, diş renginde veya şeffaf porselen braketler kullanılabilmektedir. Ayrıca ortodonti tedavisinde braketler dişlerin damak ve dil tarafına yerleştirilerek, dışarıdan bakıldığında hiç farkedilmemesi sağlanabilir.